Nguyên nhân bị sẹo rỗ, dấu hiệu phòng ngừa và cách điều trị chi tiết nhất

Sẹo rỗ không chỉ tạo ra vấn đề về thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng đến tâm lý của người bệnh, khiến họ cảm thấy già hơn so với tuổi thực tế và mất đi sự tự tin trước đám đông. Bài viết này sẽ giải thích về sẹo rỗ, bao gồm nguyên nhân bị sẹo rỗ, dấu hiệu, và phân loại của chúng. Đồng thời, thông tin được Kienthucdalieu.com chia sẻ dưới đây sẽ giúp người đọc hiểu rõ hơn về các dạng sẹo rỗ phổ biến, từ đó có khả năng chẩn đoán đúng và áp dụng các phương pháp điều trị có hiệu quả.

Sẹo rỗ là gì?

Sẹo rỗ là tình trạng da mà có sự xuất hiện của các vết lõm sâu với kích thước và hình dạng không đồng đều trên bề mặt da. Khi tế bào sợi trong trung bì bị tổn thương, đứt gãy, và không đủ collagen và elastin được sản xuất, khả năng tái tạo da giảm sút. Điều này dẫn đến khả năng không thể lấp đầy các vết thương, tạo nên những lõm trên bề mặt da sau quá trình lành vết thương.

Mặc dù tình trạng này không gây ngứa hoặc khó chịu, và không ảnh hưởng đến sức khỏe nói chung, nhưng những vết rỗ trên da, đặc biệt là ở khu vực như mặt, có thể gây thiếu tự tin cho người bệnh.

>>> Đọc tiếp: VIÊM LỖ CHÂN LÔNG Ở LƯNG - NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ

Phân loại các loại sẹo rỗ phổ biến hiện nay

Để áp dụng phương pháp điều trị sẹo rỗ một cách hiệu quả và phù hợp với từng trường hợp bệnh, các chuyên gia da liễu và thẩm mỹ da thường phân loại các dạng sẹo rỗ thường gặp ngày nay dựa trên hình dạng, giúp xác định liệu pháp thích hợp. Dưới đây là mô tả về các dạng sẹo rỗ phổ biến:

Sẹo chân đáy nhọn

Hình dáng nhọn kiểu đâm sâu vào cấu trúc da. Thường rộng hơn 2mm và sâu hơn 0.5mm, tạo ra bề mặt da lỗ chỗ, kém mịn màng. Thường xuất hiện do không điều trị mụn trứng cá một cách kịp thời. Trong điều trị da liễu, sẹo chân đáy nhọn là dạng kiểu sẹo rỗ khó điều trị nhất.

Sẹo hình chân vuông

Bề mặt cạnh sẹo thẳng đứng, rộng hơn so với dạng sẹo chân đáy nhọn. Giống như một vết lõm lớn hoặc miệng núi lửa, thường xuất hiện ở dưới má, hàm. Nguyên nhân xuất phát từ nặn mụn sai cách hoặc do hệ quả từ việc đã từng mắc bệnh thủy đậu.

Sẹo hình đáy tròn

Các vết lõm có cạnh dốc, nhấp nhô trên bề mặt, tạo hình lượn sóng làm da trông kém mịn màng. Thường xuất hiện ở má dưới và cằm, nơi da dày hơn. Hay gọi với tên khác là sẹo hình lượn sóng.

Sẹo rỗ hỗn hợp

Xuất hiện đa dạng dạng sẹo rỗ như chân đáy nhọn, chân vuông, đáy tròn, tạo nên bề mặt da kém mịn màng. Thường gặp ở những người có sẹo rỗ trước đó, do các đợt mụn và vết viêm nhiễm không theo quy tắc hình thành sẹo giống nhau. Phức tạp và đa dạng tùy thuộc vào loại mụn, kích thước và cơ địa của mỗi người.

Nguyên nhân bị sẹo rỗ mà bạn không ngờ tới

Sẹo rỗ có nguồn gốc từ nhiều nguyên nhân khác nhau, ngoài mụn, còn có những yếu tố khác gây sẹo rỗ, như sau:

Do mụn

Mụn trứng cá, đặc biệt là trong giai đoạn dậy thì, thường xuất hiện nhiều. Mụn đầu đen, mụn bọc, mụn mủ nếu không được xử lý kịp thời có thể tắc nghẽn lỗ chân lông, dẫn đến tổn thương da và gây sẹo rỗ. Mụn viêm nhiễm nặng cũng có thể gây sẹo rỗ, ngay cả khi để mụn tự lành.

Nguyên nhân bị sẹo rỗ do thủy đậu

Do virus varicella zoster gây ra, bệnh thường khỏi từ 3-4 tuần, nhưng trong một số trường hợp, nốt thủy đậu vẫn để lại sẹo rỗ. Nguyên nhân chính là da bị tổn thương do gãi nhiều vào mụn nước, tình trạng nhiễm trùng làm mụn nước thành mụn mủ, hoặc do cơ địa dễ để lại sẹo.

Do tai nạn

Các tình huống gây tổn thương da như bị bỏng, vấp ngã trầy xước da, hay vết thương sau sự cố tai nạn giao thông có thể tạo ra các vết sẹo rỗ. Việc điều trị sẹo rỗ từ tai nạn có thể khá khó do kích thước lớn.

Nguyên nhân bị sẹo rỗ do phẫu thuật

Dù bạn không muốn có sẹo rỗ, nhưng các phẫu thuật bằng dao kéo thường để lại các vết sẹo, kích thước có thể lớn hoặc nhỏ. Mổ nội soi ruột thừa là một ví dụ phổ biến tạo nên sẹo rỗ.

Các nguyên nhân bị sẹo lỗ khác

Chăm sóc da không đúng cách, viêm nang lông, áp xe da cũng có thể làm phát sinh sẹo rỗ.

Khi mắc các bệnh về da, việc hỏi ý kiến bác sĩ để hiểu rõ về di chứng và chăm sóc da đúng cách là quan trọng để giảm thiểu sẹo rỗ.

Dấu hiệu nhận biết sẹo rỗ

Để nhận diện sẹo rỗ không phải là một nhiệm vụ khó khăn, dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến:

• Sẹo rỗ thường xuất hiện dưới dạng những vết lõm trên bề mặt da, hình thành sau quá trình tổn thương và lành vết. Chúng thường có kích thước nhỏ hơn so với vùng tổn thương gốc và không gây ra cảm giác đau đớn hay khó chịu. Tuy nhiên, chúng khiến cho da trở nên lồi lõm, khô nhám, và có độ sần sùi.
• Trong giai đoạn bị mụn, nếu không chăm sóc khoa học, có thể dẫn đến tình trạng mụn viêm ngày càng phát sinh nặng hơn. Đây chính là nguyên nhân bị sẹo lỗ hàng đầu. Khi mụn viêm xuất hiện bọc mủ và xâm nhập vào lớp hạ bì, tế bào da bị phá hủy. Những tổn thương này có thể kích thích mức độ tăng cao quá mức của enzym collagenase, một enzyme có khả năng gây phân hủy collagen và giảm lượng collagen dưới bề mặt da. Khi vết thương từ mụn lành, sẹo rỗ sẽ hình thành.

• Vị trí gây nên sẹo rỗ thường liên quan đến vào vùng da bị tổn thương. Thông thường, sẹo rỗ phổ biến ở các khu vực như má và cằm, nguyên nhân chủ yếu là do tổn thương từ mụn. Ngoài ra, khả năng xuất hiện mụn rỗ cũng phụ thuộc vào cơ địa của mỗi người. Những người ít nhanh chóng bị sẹo hơn có thể không cần quá lo lắng khi mụn viêm nặng xuất hiện.

Sẹo rỗ thường xuất hiện ở vị trí nào?

Da chiếm toàn bộ bề mặt cơ thể, nên những tác động từ môi trường bên ngoài thường gây tổn thương da trước hết. Phần da trên khuôn mặt đặc biệt nhạy cảm vì nó mỏng hơn so với các khu vực khác trên cơ thể. Điều này làm tăng khả năng xuất hiện tình trạng sẹo rỗ, đặc biệt là ở những vị trí phổ biến như sau:

Vị trí trên khuôn mặt

Nguyên nhân bị sẹo rỗ do thói quen tự nặn mụn là không tốt vì có thể gây nhiễm trùng mụn và làm tổn thương da. Da mặt mịn màng và mỏng, việc đưa tay lên mặt có thể truyền vi khuẩn và bụi bẩn từ tay tiếp xúc với da. 

Lỗ chân lông có mụn cám, mụn trở nên sâu hơn và có khả năng tạo thành sẹo rỗ sau khi mụn biến mất. Trường hợp này đặc biệt, sự hình thành sẹo rỗ không chỉ xuất phát từ việc mất collagen mà còn liên quan đến việc da dày lên và vùng mụn lõm xuống.

Ở phụ nữ, việc sử dụng nhiều loại mỹ phẩm mà không tẩy trang kỹ càng có thể dẫn đến tắc nghẽn lỗ chân lông, tạo điều kiện cho sự hình thành mụn trứng cá, đây là nguyên nhân hàng đầu gây sẹo rỗ.

Vị trí ở mũi

Thông thường mụn đầu đen xuất hiện ở khu vực đầu mũi hình dáng là các hạt nhỏ li ti. Mặc dù nhỏ, nhưng có thể gây nên sẹo rỗ, đặc biệt là ở nam giới. Mụn cám cũng là một nguyên nhân gây sẹo rỗ khi xuất hiện ở mũi.

>>> Đọc tiếp: SẸO LỒI NGỨA - NGUYÊN NHÂN DO ĐÂU VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ

Mức độ tình trạng sẹo rỗ được phân chia như thế nào?

Tình trạng sẹo rỗ được phân loại thành ba cấp độ khác nhau.

Mức độ nhẹ

Sẹo lõm ở mức độ nhẹ là tình trạng mà người khác chỉ có thể nhận ra khi tiếp xúc gần hoặc khi chạm tay vào. Trên khuôn mặt, chỉ có một số ít vết lõm nhẹ xuất hiện ở một số khu vực. Mức độ nhẹ này có thể được che lấp bằng cách sử dụng trang điểm hoặc các sản phẩm kem che phủ.

Mức độ trung bình

Các vết sẹo rỗ ở mức trung bình xuất hiện đậm đặc ở cả hai bên má. Bề mặt da lúc này có các vết lõm trông thấy rõ ràng, không còn nhẹ nhàng như ở cấp độ trước.

Mức độ nặng

Tình trạng sẹo rỗ ở mức nặng gần như chiếm trọn khuôn mặt, bao gồm cả hai bên má, vùng trán, cằm, và các vết sẹo rỗ lõm sâu xuống bề mặt da.

Đặc điểm của mức độ nặng này thường là sẹo hình chân đáy nhọn hoặc dạng hỗn hợp, tạo nên một tình trạng nghiêm trọng đòi hỏi các phương pháp điều trị hiệu quả và chuyên sâu.

Sẹo rỗ có tự hồi phục được không?

Sẹo rỗ không thể tự đầy lên do đó là một phần của quá trình chữa lành sau khi da bị tổn thương. Chúng hình thành như một phản ứng tự nhiên của cơ thể để tạo ra một hàng rào bảo vệ, chống lại vi khuẩn và các tác nhân gây hại khác. Điều này có thể coi như một dạng tổn thương vĩnh viễn vì các tế bào sợi bị đứt gãy không thể tái tạo collagen, một protein quan trọng trong quá trình làm đầy và tái tạo da.

Sẹo rỗ, khi để lâu, có đặc điểm là các liên kết đứt gãy không hoạt động như ban đầu, làm cho chúng trở nên chai sần và khó điều trị.

Điều trị sẹo rỗ có hết được không?

Chắc chắn! Với tiến bộ của y học hiện đại, việc điều trị sẹo rỗ trở nên khả thi hơn. Tuy nhiên, hiệu quả của quá trình điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của sẹo rỗ. Để đạt kết quả tốt nhất, người bệnh nên tìm đến các cơ sở trị sẹo rỗ uy tín để được khám và đánh giá đúng tình trạng nguyên nhân bị sẹo rỗ. Sau đó, chuyên gia sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và hướng dẫn cách chăm sóc sau khi thực hiện điều trị. Việc điều trị sẹo rỗ lâu năm có thể đòi hỏi nhiều thời gian hơn và thường khó đạt được hiệu quả tốt hơn so với trường hợp sẹo rỗ mới.

Trị sẹo rỗ phổ biến nhất hiện nay theo cách thức nào?

Nguyên liệu thiên nhiên

Rau má, nha đam, nghệ tươi, bột trà xanh đều giàu vitamin A, E, B1, B6, có khả năng hỗ trợ bảo vệ và tái tạo da, thúc đẩy sản xuất collagen, và chống oxi hóa.

Xay nhuyễn nguyên liệu, thoa nhẹ nhàng lên sẹo, để khoảng 15-20 phút, sau đó rửa sạch bằng nước. Kết hợp mật ong, cốt chanh nếu sử dụng nghệ tươi hoặc bột trà xanh.

Phương pháp này dễ thực hiện, nhưng thường khó hiệu quả với sẹo rỗ nặng.

Phương pháp Chemical peels

Sử dụng axit hữu cơ như AHA, BHA, hoặc TCA để kích thích quá trình tái tạo da và giảm sẹo rỗ. Phù hợp với nhiều vấn đề da, chi phí thấp hơn các phương pháp khác như siêu mài mòn, laser.

Tạo tổn thương giả

Lăn kim: Sử dụng kim nhỏ để kích thích sản xuất collagen, cải thiện sẹo, nám, và nếp nhăn.

Vi kim: Sử dụng kim siêu nhỏ để tạo tổn thương nhẹ và tiêm chất dinh dưỡng nuôi dưỡng, tái tạo da.

Mài da

Sử dụng máy mài da để loại bỏ lớp ngoài da, không gây đau vì chỉ tác động bề mặt da.

Có các loại mài da như thủy lực, tinh thể kim cương, và tinh thể pha lê, yêu cầu kiên trì với nhiều lần điều trị.

Tiêm filler

Tiêm chất làm đầy vào sẹo rỗ để nâng cao bề mặt da và lấp đầy sẹo. Hiệu quả nhanh chóng, nhưng chỉ kéo dài từ 4-6 tháng và có rủi ro biến chứng.

>>> Tư vấn: SẸO THÂM ĐỎ - NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH THỨC CHỮA TRỊ HIỆU QUẢ TỐT NHẤT

Tái tạo bằng laser

Có 2 loại: laser fractional CO2 và không xâm lấn. Kích thích tái tạo tế bào dưới sẹo, giảm nhẹ vết rỗ. Phương pháp này có thể gặp một số rủi ro như thay đổi màu da, mẩn đỏ, và sưng tấy.

Ngăn ngừa vết thương không thành sẹo rỗ như thế nào?

Slinkcare da mặt đúng cách

Nguyên nhân bị sẹo rỗ hàng đầu là do mụn vì thế khi bắt gặp tình trạng mụn, bạn nên tránh sử dụng tay để nặn mụn hoặc không được cố ý lấy tách nhân mụn sai cách, vì điều này sẽ dẫn đến tình trạng viêm nhiễm nặng hơn. Thay vào đó, hãy thực hiện quy trình tẩy trang và rửa mặt một cách cẩn thận. Sử dụng que nặn mụn hoặc rửa sạch tay để loại bỏ chân mụn dưới da. Khi đã hoàn thành, hãy áp dụng một lớp kem dưỡng ẩm để nuôi dưỡng da, giúp da giữ được độ ẩm và giảm nguy cơ sưng viêm sau khi loại bỏ mụn.

Bảo vệ da với kem chống nắng

Luôn sử dụng kem chống nắng khi ra khỏi nhà để tránh bụi bẩn bám sâu vào da và bảo vệ da khỏi tác động có hại từ tia UV. Ngay cả khi ở trong nhà và tiếp xúc với ánh sáng, việc sử dụng kem chống nắng vẫn quan trọng để ngăn chặn tác động của tia cực tím vào da.

Loại bỏ tế bào da chết

Để điều trị hiệu quả tình trạng mụn và ngăn chặn sự hình thành mụn mới, hãy giữ cho lỗ chân lông thông thoáng và hỗ trợ quá trình tái tạo tế bào da. Chọn sử dụng các sản phẩm tẩy tế bào chết nhẹ nhàng chứa các thành phần như axit glycolic (AHA), axit salicylic (BHA) và retinol, giúp làm sáng da và kiểm soát mụn.

Tham khảo ý kiến của bác sĩ về vấn đề sử dụng thuốc

Nếu tình trạng mụn không cải thiện sau vài tháng điều trị, quan trọng nhất là hãy thăm bác sĩ để đánh giá lại hoặc điều chỉnh toa thuốc theo hướng dẫn chính xác.

Tóm lại

Nguyên nhân bị sẹo rỗ bao gồm nhiều yếu tố dù là nguyên nhân gì thì sẹo rỗ cũng đều dẫn đến quá trình lão hóa da nhanh chóng. Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị sẹo rỗ giúp khôi phục và tái tạo da, mang lại sự đàn hồi, căng bóng và mịn màng cho làn da. Để đạt được kết quả tốt nhất, việc lựa chọn địa chỉ phòng khám hoặc bệnh viện có uy tín, có bác sĩ chuyên khoa da liễu – thẩm mỹ da là rất quan trọng. Tại Kienthucdalieu.com các bạn có thể được khám, tư vấn và nhận phác đồ điều trị phù hợp với tình trạng sẹo rỗ trên da, giúp bảo vệ và duy trì sức khỏe cho làn da