Cách chữa viêm da cơ địa hiệu quả, nguyên nhân & triệu chứng gây viêm da thường gặp

Viêm da cơ địa có thể gây ra nhiều triệu chứng không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Để hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp cách chữa viêm da cơ địa hiệu quả. Kienthucdalieu.com gửi đến các bạn mọi thông tin chi tiết dưới đây để cùng tham khảo.

1. Bệnh lý viêm da cơ địa là gì?

Viêm da cơ địa, hay còn được biết đến với các tên gọi khác như chàm thể tạng, chàm sữa hoặc lác sữa ở trẻ em, là một bệnh lý da đặc trưng bởi sự xuất hiện của các vùng da viêm đỏ, bong vảy, hoặc da viêm đỏ rỉ dịch và gây ngứa khó chịu. Việc gãi để giảm ngứa thường dẫn đến tổn thương da, trầy xước, và có thể gây nhiễm trùng da. Đây là một bệnh mạn tính và có xu hướng tái phát sau mỗi lần điều trị.

Viêm da cơ địa thường phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là ở nhóm trẻ dưới 5 tuổi, và tỉ lệ mắc bệnh giảm dần khi trẻ lớn lên đến tuổi trưởng thành. Theo các số liệu thống kê, khoảng 85% trẻ dưới 5 tuổi mắc viêm da cơ địa, trong khi tỉ lệ này giảm xuống chỉ còn khoảng 15-30% ở trẻ em và từ 2-10% ở người lớn.

>>> Đọc tiếp: NGUYÊN NHÂN BỊ MỤN LƯNG - CÁCH ĐIỀU TRỊ DỨT ĐIỂM TRONG LẦN ĐẦU TIÊN

Bệnh viêm da cơ địa là một loại bệnh đặc biệt trong họ các bệnh chàm, thuật ngữ "bệnh chàm" thường ám chỉ một loạt các viêm da có đặc điểm tương đồng, bao gồm:

• Bệnh chàm ở tay: Đặc trưng bởi sự xuất hiện của tổn thương chỉ trên da tay, thường do tiếp xúc thường xuyên với các chất gây kích ứng.
• Viêm da tiếp xúc (do dị ứng hoặc kích ứng): Đây là tình trạng da bị tổn thương do tiếp xúc với một số hóa chất có thể gây dị ứng hoặc kích ứng.
• Bệnh tổ đỉa là một dạng bệnh chàm có nhiều mụn nước, thường xuất hiện ở các vùng như ngón tay, lòng bàn tay và lòng bàn chân, thường gây ngứa nặng.
• Viêm da thần kinh: Đặc điểm các mảng da dày lên nhiều hơn bình thường do bị cọ xát hoặc gãi nhiều lần.
• Viêm da ứ nước: Một loại kích ứng da thường gặp ở những người có hệ tuần hoàn kém, thường xuất hiện chủ yếu ở vùng cẳng chân.
• Nứt nẻ da chân, da tay: Một dạng bệnh chàm khác, thường gặp ở các vùng da chân và tay, thường đi kèm với sự khô và nứt nẻ.

2. Nguyên nhân và triệu chứng của bệnh viêm da cơ địa

Nguyên nhân xảy ra bệnh viêm da cơ địa

Cơ chế bệnh lý của viêm da cơ địa là một quá trình phức tạp, không có nguyên nhân cụ thể xác định. Tuy nhiên, dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh viêm da cơ địa:

• Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc xác định nguy cơ mắc bệnh viêm da cơ địa. Nếu trong gia đình có người mắc bệnh này, có khả năng cao các thế hệ sau cũng sẽ bị ảnh hưởng.
• Phản ứng dị ứng và dị ứng da: Tiếp xúc với các chất gây kích ứng như hóa chất, dịch vụ làm đẹp không phù hợp, hoặc các chất dị ứng khác có thể gây ra viêm da cơ địa.
• Tác động môi trường: Sự tác động của môi trường như khí hậu, độ ẩm, ô nhiễm không khí, và tác động từ ánh nắng mặt trời cũng có thể kích thích viêm da cơ địa.
• Stress và căng thẳng: Căng thẳng tinh thần có thể làm tăng cường sản xuất hormone căng thẳng trong cơ thể, gây ra các biến đổi trong da và tăng nguy cơ viêm da cơ địa.
• Hệ thống miễn dịch yếu: Nếu hệ thống miễn dịch hoạt động không hiệu quả, có thể dẫn đến sự phát triển của vi khuẩn và vi rút gây ra viêm da.
• Lối sống và chế độ ăn uống không lành mạnh: Ăn uống không cân đối, ít hoạt động thể chất và thiếu ngủ cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm da cơ địa.
• Tuy nhiên, các yếu tố này thường kết hợp với nhau và không phải lúc nào cũng dẫn đến bệnh viêm da cơ địa ở mọi người.

Chẩn đoán triệu chứng của bệnh viêm da cơ địa

Trong cách chữa viêm da cơ địa, chúng ta thường tập trung vào việc giảm triệu chứng, ngăn ngừa sự tái phát của bệnh, và hạn chế các biến chứng, thay vì có thể chữa khỏi bệnh một cách hoàn toàn. Sâu đây là một số triệu chứng thường gặp:

• Ngứa ở khu vực bị viêm
• Viêm da có tính chất mãn tính và tái phát đều đặn
• Hình thái và vị trí tổn thương điển hình: Ở trẻ em, chàm thường xuất hiện ở mặt và vùng da duỗi, ở trẻ lớn và người lớn, da có thể trở nên dày và sừng, có dấu hiệu lichen ở các vùng da nếp gấp
• Tiền sử cá nhân hoặc gia đình đã từng chữa trị viêm da cơ địa, bao gồm các triệu chứng dị ứng như hen suyễn, viêm mũi dị ứng
• Các triệu chứng lâm sàng khác bao gồm da khô, viêm môi, viêm kết mạc mắt và kích thích mắt tái phát đều đặn, màu sắc trên mặt thay đổi sang màu đỏ hoặc tái, phản ứng dị ứng với thức ăn, chàm ở lòng hoặc mu bàn tay, tăng IgE, phản ứng da tức thì kiểu 1 dương tính, và có dấu hiệu vẩy trắng.

Viêm da cơ địa thường phát triển trên các vùng da như: tay, chân, cổ, ngực trên, đầu gối, bên trong khuỷu tay,... Thường thì bệnh sẽ bùng phát theo đợt và thường gặp mức độ nghiêm trọng hơn trong các đợt bệnh.

Biến chứng nguy hiểm nếu không chữa viêm da cơ địa sớm

Nếu không điều trị viêm da cơ địa kịp thời, có thể xuất hiện một số biến chứng nguy hiểm, bao gồm như sau: 

• Nhiễm trùng da: Tổn thương da từ việc gãi có thể dẫn đến vi khuẩn xâm nhập và gây ra nhiễm trùng, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như viêm da cơ địa nặng, viêm mủ, hoặc viêm nang lông.
• Viêm da thần kinh mạn tính: Viêm da cơ địa có thể phát triển thành viêm da thần kinh mạn tính, khi da xuất hiện vảy và cảm giác ngứa kéo dài. Việc gãi có thể làm tăng cảm giác ngứa, gây tổn thương da, thay đổi màu sắc và làm dày da.
• Viêm da tay: Viêm da cơ địa có thể dẫn đến viêm da tay, gây ra khó chịu đặc biệt cho những người làm việc trong môi trường ẩm ướt và tiếp xúc với hóa chất và chất tẩy rửa.
• Viêm da tiếp xúc dị ứng hoặc kích ứng: Tiếp xúc với hóa chất công nghiệp, mỹ phẩm hoặc ô nhiễm môi trường có thể gây ra viêm da do dị ứng hoặc kích ứng.
• Bệnh hen suyễn và sốt cỏ khô: Hơn 50% trẻ mắc viêm da cơ địa có nguy cơ cao mắc thêm bệnh hen suyễn và sốt cỏ khô.
• Rối loạn giấc ngủ: Ngứa nhiều có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ, gây ra việc ngủ không ngon, thức dậy giữa đêm, và giảm chất lượng giấc ngủ.

>>> Xem thêm: VIÊM LỖ CHÂN LÔNG Ở LƯNG - NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ

Cách chữa viêm da cơ địa hiệu quả chuẩn y khoa

Cách chữa viêm da cơ địa chỉ áp dụng tại nhà

Đối với trường hợp bệnh đang ở giai đoạn đầu chưa nặng lắm thì chúng ta có thể áp dụng một số cách điều trị đơn giản tại nhà như sau:

• Tắm nước ấm: Thêm một chút bột baking soda hoặc yến mạch xay nhỏ vào nước ấm, ngâm mình trong khoảng 10-15 phút, sau đó lau khô cơ thể và bước cuối cùng nên sử dụng kem dưỡng ẩm.
• Hạn chế gãi khu vực ngứa: Dùng đầu ngón tay nhẹ nhàng ấn vào khu vực ngứa để giảm cảm giác không thoải mái.
• Sử dụng băng bảo vệ: Sử dụng băng bảo vệ khu vực ngứa sẽ giúp bảo vệ da và giảm nguy cơ tổn thương da do gãi.
• Sử dụng xà phòng dịu nhẹ: Chọn xà phòng không mùi và không chứa chất tẩy để tránh kích ứng da. Sau khi sử dụng xà phòng, hãy rửa sạch vùng da đã tiếp xúc với xà phòng.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm: Môi trường nóng ẩm có thể làm tăng cảm giác ngứa và tình trạng da tróc nặng hơn. Sử dụng máy tạo độ ẩm kết hợp với điều hòa để giữ cho không khí trong nhà mát mẻ và đủ ẩm.
• Chọn quần áo thoải mái: Tránh mặc quần áo chật và cứng. Thay vào đó, chọn những trang phục mềm mại và có khả năng thấm hút mồ hôi tốt.
• Giảm căng thẳng và lo lắng: Stress và rối loạn tâm lý có thể làm tăng tình trạng ngứa da. Cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng có thể giúp giảm triệu chứng viêm da cơ địa.

Dùng thuốc điều trị viêm da cơ địa khi cần thiết

Nếu các biện pháp chăm sóc tại nhà không đem lại kết quả, bác sĩ có thể xem xét việc sử dụng thuốc uống, thuốc bôi hoặc thuốc tiêm để giảm các triệu chứng.

Kem giảm ngứa Corticosteroid

Kem hoặc thuốc mỡ chứa corticosteroid có tính kháng khuẩn và giảm ngứa, được sử dụng sau khi da đã được dưỡng ẩm. Không nên sử dụng loại kem này lâu dài vì có thể làm mỏng da và gây ra các tác dụng phụ khác.

Kem kháng sinh

Nếu da bị nhiễm khuẩn, có vết thương hoặc nứt do gãi quá mức, bạn cần sử dụng kem kháng sinh. Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, việc sử dụng kháng sinh đường uống trong một khoảng thời gian ngắn có thể cần thiết.

Thuốc chống nhiễm trùng 

Kem kháng sinh thường được sử dụng khi da bị nhiễm khuẩn, có vết thương hoặc nứt. Trong một số trường hợp, người bệnh cũng có thể cần phải sử dụng kháng sinh đường uống trong một khoảng thời gian ngắn để điều trị nhiễm trùng.

Thuốc trị viêm

Trong các trường hợp viêm da cơ địa nặng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc corticosteroid đường uống, nhưng chỉ nên sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ trong thời gian ngắn. Khi tình trạng viêm được cải thiện, nên chuyển sang sử dụng các loại thuốc kháng viêm nhẹ hơn.

Áp dụng liệu pháp trong cách chữa viêm da cơ địa

Ngoài việc sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, có một số liệu pháp sau đây có thể giúp giảm các triệu chứng của viêm da cơ địa:

• Băng thuốc: Trong những trường hợp nặng, băng thuốc là một phương pháp điều trị hiệu quả và toàn diện. Thường được thực hiện tại bệnh viện, phương pháp này bao gồm việc băng vùng da bị viêm bằng corticosteroid dạng bôi kết hợp với băng ướt.
• Liệu pháp ánh sáng: Trong các trường hợp mà bệnh không phản ứng với thuốc bôi hoặc thường tái phát, liệu pháp ánh sáng có thể được áp dụng. Đây là quá trình chiếu da dưới ánh sáng tự nhiên hoặc sử dụng tia UVA và UVB nhân tạo, thường kết hợp với thuốc điều trị viêm da cơ địa. Tuy nhiên, việc sử dụng liệu pháp này lâu dài có thể gây ra tác dụng phụ như lão hóa da sớm và tăng nguy cơ mắc ung thư da. Do đó, liệu pháp ánh sáng nên được hạn chế sử dụng ở trẻ nhỏ và tuyệt đối không được áp dụng cho trẻ sơ sinh.
• Liệu pháp tâm lý: Các liệu pháp như thư giãn, sửa đổi hành vi và phản hồi sinh học có thể giúp giảm thiểu cảm giác ngứa.

Để duy trì độ ẩm cho da và ngăn ngừa bệnh viêm da cơ địa, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Dưỡng ẩm cho da: Sử dụng kem dưỡng ẩm phù hợp với loại da ít nhất hai lần mỗi ngày.
• Hạn chế và tránh các yếu tố có thể gây hại cho da: Mồ hôi, lo lắng, căng thẳng, thừa cân, béo phì, tiếp xúc với xà phòng, chất tẩy rửa mạnh, khói bụi và phấn hoa có thể làm cho tình trạng viêm da cơ địa trở nên nặng hơn… Đặc biệt cần chú ý rằng trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có thể phát triển viêm da cơ địa khi tiêu thụ một số loại thực phẩm như trứng, sữa, đậu nành và lúa mì.
• Hạn chế thời gian tắm: Tắm nước ấm trong khoảng thời gian từ 10 đến 15 phút là đủ.
• Sử dụng xà phòng nhẹ nhàng: Lựa chọn loại xà phòng có tính chất dịu nhẹ với làn da. Tránh sử dụng các loại xà phòng chứa chất khử mùi và kháng khuẩn có thể làm khô da bằng cách làm mất đi dầu tự nhiên trên da.
• Lau khô cơ thể một cách cẩn thận sau khi tắm: Sử dụng một khăn mềm để nhẹ nhàng vỗ nhẹ lên da để hấp thụ nước và tránh va chạm cọ xát quá mạnh tay, sẽ làm tổn thương da.

>>> Tư vấn: MẮC ZONA CÓ ĐỂ LẠI SẸO KHÔNG? CÁCH LÀM MỜ SẸO ZONA THẦN KINH HIỆU QUẢ SAU KHI TRỊ KHỎI

Cách chữa viêm da cơ địa từ nguyên liệu thiên nhiên

Dưới đây là một số cách bạn có thể sử dụng để giảm triệu chứng của viêm da cơ địa:

Lá khế

Lá khế được biết đến như một vị thuốc dân gian từ hàng ngàn năm trước, được sử dụng để chữa ngứa, viêm da và khô da. Lá khế chứa nhiều chất khoáng như sắt, kẽm, magiê, vitamin C và các chất chống oxy hóa như flavonoid, tanin và saponin, giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm cơn ngứa và tình trạng khô da.

• Tắm với nước lá khế: Đun sôi một nắm lá khế trong 3 - 5 phút, sau đó chắt lấy nước cốt và pha loãng với nước để tắm.
• Dùng lá khế sao vàng: Cho lá khế vào chảo, rang cho đến khi lá chuyển sang màu vàng, sau đó nghiền nát thành bột và bôi lên vùng da tổn thương.
• Xông hơi lá khế: Đun lá khế trong nước khoảng 3 - 5 phút, sau đó tiến hành xông hơi.
• Uống: Đun nước lá khế trong 3 - 5 phút, lọc lấy nước cốt và uống hai lần mỗi ngày trong khoảng 5 - 10 ngày để giảm triệu chứng.

Lá đơn đỏ

Lá đơn đỏ chứa nhiều các chất chống oxy hóa như saponin, coumarin, flavonoid có tác dụng giảm viêm, kháng khuẩn, từ đó giúp hạn chế tình trạng viêm da cơ địa.

• Đun một nắm lá đơn đỏ trong nước sôi trong khoảng 3 - 5 phút, sau đó chắt lấy nước uống. Sử dụng trong 7 - 10 ngày có thể giảm được các triệu chứng.
• Sử dụng nước tắm lá đơn đỏ tương tự như cách sử dụng nước tắm lá khế.

Lá đinh lăng

Lá đinh lăng chứa chất saponin, tanin, các acid amin, các vitamin B1, vitamin B2, vitamin B6, C, lysin và methionin, có tính kháng viêm mạnh giúp giảm các triệu chứng của viêm da cơ địa.

• Phơi khô lá đinh lăng, sau đó đun cùng với 3 bát nước cho đến khi còn 1 bát nước. Sử dụng nước này để uống trong khoảng 10 ngày.
• Giã lá đinh lăng kèm với muối và bôi trực tiếp lên vùng da bị viêm.

Biện pháp hữu hiệu ngăn ngừa bệnh viêm da cơ địa

Dưỡng ẩm

- Sử dụng kem dưỡng ẩm toàn thân, tập trung vào các vùng da dễ mắc bệnh ít nhất 2 lần mỗi ngày. Đặc biệt, thoa kem dưỡng ẩm sau khi tắm, khi làn da vẫn còn ẩm để đạt hiệu quả tốt nhất.

Hạn chế tác nhân kích ứng

- Tránh các tác nhân có thể gây kích ứng cho da như chất tẩy rửa mạnh, căng thẳng, mồ hôi, thừa cân, phấn hoa, bụi bẩn, …

Không tắm quá lâu

- Hạn chế thời gian tắm và ngâm mình chỉ từ 10 đến 15 phút, và nên sử dụng nước ấm vừa phải. Nước quá nóng có thể làm khô và tổn thương da.

Lau khô người

- Sau khi tắm hoặc hoạt động gây ra nhiều mồ hôi, hãy sử dụng một khăn mềm nhẹ nhàng để lau khô cơ thể, thấm nước.

>>> Chia sẻ: CẮT MÍ CÓ ĐỂ LẠI SẸO KHÔNG? BẬT MÍ CÁCH CHĂM SÓC VỆ SINH CHUẨN Y KHOA

Thực phẩm nào nên dùng và nên tránh khi bị viêm da cơ địa

Thực phẩm nên dùng khi bị viêm da cơ địa

Các loại cá giàu omega như cá ngừ, cá thu, cá hồi, cá mòi và cá trích có tác dụng kháng viêm; thực phẩm lên men như sữa chua, súp miso... chứa nhiều probiotic giúp kháng khuẩn; trái cây và rau củ nhiều màu sắc như táo, cherry, súp lơ xanh, cải bó xôi hay cải xoăn có chứa nhiều flavonoid, cũng giúp kháng viêm và hỗ trợ trong việc điều trị viêm da cơ địa.

Thực phẩm nên tránh dùng khi đang mắc bệnh viêm da cơ địa

Trứng, cà chua, đậu nành, các loại hạt, trái cây thuộc họ cam quýt, sản phẩm từ sữa, các thực phẩm chứa gluten, gia vị như vani, đinh hương và quế, các thực phẩm giàu niken như trà đen, sô cô la, thịt đóng hộp, hải sản có vỏ như ốc, sò, cua..., cũng như các loại đậu như đậu nành, đậu lăng, đậu Hà Lan,... Một số thực phẩm gây dị ứng như: lê, cà rốt, hạt phỉ, cần tây, táo xanh

Tổng kết

Bài viết trên đây Kienthucdalieu.com đã cung cấp những thông tin chi tiết toàn bộ về nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa viêm da cơ địa hiệu quả, các bạn có thể tham khảo nhưng nếu bệnh lý quá nặng hãy đến ngay các cơ sở điều trị da liễu uy tính hoặc liên hệ Hotline 028.391.33333 để được Kienthucdalieu.com tư vấn thăm khám miễn phí.